ලංකා සභ්‍යත්වයේ මගේ විඳීම (විඳවීම)

ජූලි 9 උදේ කලුකඩ ගාණට ගිය කිලෝමීටර් 19 ආපහු එන්න වුණේ පයින්! මගේ ආත්තම්මලා බකල ඇරලා අතගාලා හදලා දුන්න කකුල් දෙකට සහ ආත්තම්මලා දෙන්නට පින් දිදී පැය 6ක් තිස්සේ කළ ගමනක්!

ගමන පටන් ගනිද්දිත් ඩීසල්, පෙට්‍රල් නැති රටේ වාහන, ලොරි, කන්ටේනර් බාගවල නැගලා සිංහ කොඩි වනමින් ගිය උදවියගේ ආරාධනා ආවා 'අරගලේට යනවා නං එන්න'! ඒ අතර ලොරි ඇතුලේ 'ආතල්' ගන්න 'නංගි' කෙනෙක් හොයන 'අයියලත්' හිටියා! 

පාලු පාරවල වාහන ගියේ කිහිපයක්, ඉඳලා හිටලා. මගේ ගමන පටන් ගත්තේ කිරිබත්ගොඩින්. ආවේ කැළණිය පන්සල පැත්තෙන් අංගොඩ හරහා. කැළණි පන්සල පහුකළායින් පස්සේ අංගොඩට එනකල් කොටස කොයිවගේද කියලා අමුතුවෙන් කියන්න ඕන නැතුව ඇතිනෙ දන්න කෙනෙකුට. ඉඳලා හිටලා අතුරු පාරක දෙමව්පිය ඒකාධිකාරයෙන් මිදුණු ළමයි ක්‍රිකට් ගහනවා, බයිසිකල් පදිනවා, වෙල්දෙණි බඩවැටිවල ඇවිදිනවා, මේ අව්අස්සේ පොඩි උං ඇත්තටම ළමා දිනය විඳිනවා. ඒ ගැන සතුටුවෙමින් පයින් එනකොට තනියම කෙල්ලෙක් පයින් යද්දි ඒක වැඩිහිටියන්ට පමණයි දිනය කරගන්න උත්සහ කරපු මහඋං  විවිධාකාර ක්‍රියාකාරකම් යෝජනා කළා මග දිගට. ඒ අතර වාහන ඇඟට කැපීම් වගේ සුළු දේවල්වල ඉඳන් රමණය කළ හැකි ක්‍රම සහ අත්හදා බැලීමට කළ ආරාධනා, ස්ත්‍රී නිමිත්ත සන්තර්පණය කළ හැකි ආකාර සහ හැකියාව ගැන කයිවාරු, මැඳැඟිලි උරා පෙන්වීම් ඇතුළු අසභ්‍ය හස්ත මුද්‍රා/හැසිරීම්, ලුහුබැඳීම්, සැකකටයුතු ලෙස වාහන/බයිසිකල් නැවැත්වීම්, කුණුහරුප කීම් නොඅඩුව තිබුණා. මෝටර් සයිකල්වල ඩබල් දමාගෙන සිංහ කොඩි වනමින් ගිය සමහර අයියලා මේ නංගි අරගලයට යනවා නං අසවල් එක මත නග්ගාගෙන හෝ ගෙනියන බවටත් පොරොන්දු වීසී කරමින් ගියා! 

බත්තරමුල්ලට එනකල් ඒ පහුකරන් ආ කොටස මට එතරම් හුරු නැති නිසා නොනවත්වාම ගමන් කළත් ඒ අතර වැඩි අවධානයක් දෙන්න සිද්ධ වුණේ ආරක්ෂාව ගැන. බත්තරමුල්ලෙන් පස්සෙ ප්‍රශ්නයක් නැතැයි කියලා හිතාගෙන ජපන් මිත්‍රත්ව පාරට හැරෙන තැන උද්‍යානයේ සිමෙන්ති බංකුවක වාඩිවුණා ගිමන් නිවන්න. (ඔව්, අර මාදුළුවාවේ සෝභිත හිමියො කව්ද සෙට් එකක් එක්ක ප්‍රතිමා බවට පත්වෙලා ඉන්න තැන). ගඟ ගලනවා වේගෙන්, වෙනදා තරම් වාහන නලා ඝෝෂා නැතිව නිස්කලංකව හුස්මක් ගන්න කියාපු තැන.  අරගල ඉවර කරලා යන දෙන්නෙක් ඇවිත් එහා මේසෙක වාඩිවෙලා කෑම කෑවා, ඉතිරි බත් පාර්සලයක් එහෙමම බිම අතෑරලා දාලා ගියා. තව කොටසක් උද්‍යානයට බහින තැන පාර අයිනේ බයිසිකල් නවත්වාගෙන කෑගහන්න පටන් ගත්තා. ඔව්, එතැන එවෙලෙ හිටියේ මහපාරට පිටුපාලා ගඟ දිහා බලං සිමෙන්ති බංකුවක වාඩිවෙලා මහන්සි නිවාගත්ත මං විතරයි. ඒ ආව 'අයියලා' (හැරී බලන්න නොගිහින්, මගේ ආරක්ෂාව ගැන අවධානයෙන් ඉන්න නමුත් නොඇසුණා නොදැනුණා සේ ඉඳීමේ කලාව ප්‍රගුණ කර ඇති නිසා) පුදුමාකාර දයාවන්ත මිනිස්සු! 'කොල්ලා' ඇවිත් නැතිවීම නිසා 'වේලෙන' මේ නන්නාඳුනන තරුණියට 'උදව්' කළහැකි ක්‍රම මහ හඬින් ශුද්ධ සිංහලයෙන් කියාදීමට තරම් ඒ මිනිස්සු 'අනිකාට ප්‍රේමය පතුරු ගහන' උදවිය! සෑහෙන්න වෙලාවක් කළ ඒ දේශනාවලින් පස්සේ පිරිස විසිර ගියාට පස්සෙ තමයි ආයිත් පරිසරයේ තිබ්බ සිලිසිලිය ඇහෙන්න ගත්තේ. 

පැයක් විතර එතැන රැඳිලා, තව දුර යන්න තියෙන නිසා නැගිටලා, පාර්ලිමේන්තුව පේන ඇවිදින මං තීරුව දිගේ දියවන්නාවෙ සීතල හුළඟ විඳගෙන හිමින් ආයෙත් ගමන පටන් ගත්තා. දියවන්නාවයි මං තීරුවයි අතර විශාල පඳුරු ගාල් අස්සේ ප්‍රසිද්ධියේ ගංජා ඉරීම්, මත්ද්‍රව්‍ය/මත්පැන් භාවිතා කරන මිනිස්සු! මගෙ ගමනේ සාමය කඩාබිඳගෙන ආයෙත් ආත්මාරක්ෂාව මතුවුණා හරිම වේගයෙන්. ඒ මංතීරුව තියෙන්නේ ජපන් මිත්‍රත්ව පාරට වඩා පහතින්. හදිසියකදී එක් සැණෙන් ඒ කණ්ඩිය නැගලා මහපාරට යන්න අමාරුයි. මගෙ ඉස්සරහින් දෙන්නෙක් නැවතිලා ටී-ෂර්ට් උස්සාගෙන බඩවල් එළියට දමාගෙන, වැනෙමින්, විකාර හිනා පාන්න පටන් ගත්තා. එතකොටයි මට දැනුණේ තව කව්දෝ මට පිටිපස්සෙන් ගමන් කරන බව! වහාම ජංගමයා අතට අරන් දියවන්නාවේ පිංතූර ගන්න පමාවුණා ඔවුන්ට ඉස්සර වෙන්නට ඉඩදීලා. නිශ්ශබ්දව මාව පහුකරන් ගිය නිසා ටික වේලාවක් පමාවෙලා මම ආයෙත් ගමන පටන් ගත්තා. අර පහුකරන් ගිය මිනිස්සුම ඉස්සරහ මංතීරුව දෙපැත්තේ වාඩිවෙලා බලා ඉන්නවා! මොළය රතු එළි දල්වාගෙන එන්නත් කලින් කණ්ඩියෙන් මහපාරට ගොඩවුණා වාහන කීපයක් (වෙනදා තරම් නැතත්) ගමන් කරන ප්‍රධාන පාරක ආරක්ෂාව විශ්වාසයෙන්. පහළ මංතීරුවේ මා හා සමාන්තරව වැටීගෙන අර පිරිසම නොයෙකුත් අසභ්‍ය කතන්දර කියවන්න පටන්ගත්තා. ඒ සිදුවීම මගහරින්න ගමන වේගවත් කරද්දී තව බයිසිකලයක් හෙමිහෙමින් මොනවාදෝ කියමින් සමාන්තරව පාරේ මං යන දිශාවටම ගමන් කරන්න පටන් ගත්තා. ඒකට නං සේරම තරහවල් එකතු කරවලා බැල්මෙන් ගිනිතිබ්බම ටික ටික බයිසිකලේ වේගය වැඩිවෙලා යන්න ගියා! 

හිතන්නවත් බැරි වැදගත් පාට පිරිමින්ටත් තනියම පාරක යන ගැහැණු පුලුටක් දකිනවිට සුන්දර කුණුහරුප මතක්වන බව ඊයේ මම දැනගත්තා! අතීතයේ තනි ගෑණියෙක්ට රන් අබරණ පැළඳගෙන දෙවුන්දර තුඩුවේ ඉඳන් පේදුරුතුඩුවට යන්න පුළුවන්කම තිබ්බ කතාවත් ඉතිහාසයේ විකෘතියක්ද කියලා පුදුම වෙමින් මම ගමනේ අන්තිම කොටසට ළංවෙද්දි රෑ හතයි!

ශාරීරික වෙහෙසට වඩා වැඩියෙන් දැනෙන්නේ මානසික වෙහෙස!  

 රට හදන්න ගිය ඉතිහාසගතයි කියන දවසකත් ලංකාවේ පාරක දැරිවියෙක්ට/තරුණියකට/ගැහැණියකට/මැහැල්ලකට පාරක තනිව යන්න බැරිනම් ඒ බිහිකරන්න විලිරුදා ගන්න කේතුමතියේ පදනමක් කොහෙද තියෙන්නේ? 

කේතුමතියට දුං අල්ලන්න ගිය/යන ඊනියා වනිතාවාදියොයි අම්බ ධර්ම ටෝක් දෙන මහිලාවොයි ඒ අත්දැකීම වින්ඳා නං තේරුම් ගනී මොකද ප්‍රශ්නය තමන්ගේ නොවන තාක් එයාලා දාර්ශනික නිසා! 

හැමදාම කියනවා වගේ දේශපාලනිකව ප්‍රශ්න විසඳන්න කලින් මුලු සමාජයේම හැදෙන්න ඕන 'ආකල්ප'. ආකල්ප හැදුණොත් 'හැසිරීම්' හැදෙයි. ඒ මූලික පදනම නැතුව 'මනුස්සකම' ත් නැතුව කේතුමතී එකට දහයක් හැදුවත් අපි ඉන්නේ එකම තැන!

මේ එක උදාහරණයක් විතරයි! 

~✒️ Aash Weerasinghe

#සුන්දරලංකා #lka #AW #9thJuly2022 #ලෝකයේරෙද්දවෙනස්කරමු #FeministS #SafetyOfWomen #womenrightsarehumanrights