(2023 සැප්තැම්බර් 10දා සිනමාවේදීන් සමූහයට)
Haddi (2023)
IMDb: 5.7/10
Genre: Crime, Drama
මගේ ඉරිදාවේ පැය දෙකක් හඩ්ඩිට දුන්නා.
හඩ්ඩි කියන්නේ හිජ්රාවෙක් හෙවත් සංක්‍රාන්තික ලිංගිකයෙක් (transgender).
2018දී ජගත් මානව හිමිකම් කවුන්සිලයේ වාර්තාවලට අනුව ඉන්දියාවේ විතරක් ඇස්තමේන්තුගත හිජ්රා ජනගහනය මිලියන 4.9ක්! ඇතැම් වාර්තාවලට අනුව මේ වනවිට එම අගය මිලියන දහයකට ආසන්නයි. කියැවෙන ආකාරයට පකිස්ථානයේ මේ ගණන 250,000ක් පමණත් බංග්ලාදේශයේ 12,000ක් පමණත් නමුත් නිශ්චිත නැහැ. අනෙක් අතට ඉන්දියාවේ තරම් මේ උප සංස්කෘතිය අනෙක් සමාජවල මතුනොවෙනවා වෙන්නත් පුළුවන්.
හිජ්රාවන් ඉන්දීය සිනමාව හුරු කෙනෙකුට නුහුරු නෑ. කෝවිල් ආශ්‍රිතව උප සංස්කෘතියක් හැටියට හිජ්රාවන් වැඩිවශයෙන් ජීවත්වුණත් විවිධාකාර අඩු ආදායම්ලාභී, අවම සමාජීය තලවල සහ ගණිකා වෘත්තිය සමග අනුබද්ධවත් මේ උප සංස්කෘතිය දැන් දකින්න පුළුවන්.
සමාජයක් හැටියට හිජ්රාවන් සුවිශේෂී වෙන්නේ වැඩියත්ම දේව ඇදහිල්ල මත ගොඩ නැගුණ ඉන්දියාවේ ඔවුන්ට ලබාදෙන අර්ථයන් මත. මතක නම්, මායා/කාංචනා වගේ හිජ්රාවන් ප්‍රධාන කරගත් ඉන්දීය නිර්මාණ සෑහෙන්න තියෙනවා. ඔවුන්ගේ විශ්වාසයට අනුව සම්පූර්ණ ගැහැණුන්ටත් සම්පූර්ණ පුරුෂයන්ටත් වඩා මේ වර්ග දෙකේම ගතිලක්ෂණ සහිත හිජ්රාවන්ට ඒ වර්ග දෙකේම ශක්තීන් (සහ දුර්වලතා) තියෙනවා. හිජ්රාවන්ගේ ආරම්භය ගැනත් චිත්‍රපටයේ මැදක කියැවෙනවා. ඒක බලලම හොයාගන්න.
මේකෙදි රංගනයෙන් දායකවන හිජ්රාවන්ට ස්තූතිය පළ කරලා තියෙන්නේ "To God's favourite special humans that contributed towards making this film possible" කියලා.
විචිත්‍රවත් ඉන්දියාවේ ගැහැණුත් නොවන පිරිමිත් නොවන මේ ජීවීන් කොටසට ඇතැම් අය නින්දා කරන අතර ඇතැම් අය බිය මුසු ගෞරවයක් දක්වනවා ඒ ඔවුන් විශ්වාස කරන නිසා හිජ්රාවන්ගේ සාප දරුණු බව.
චිත්‍රපටය ආරම්භයේම හඩ්ඩි ඒ ගැන මෙහෙම කියනවා:
"Do you know why people fear us, Hijras? Because our blessings are all-powerful and our curses are annhilating. But do you know what's worse? Our vengeance!".
උපතින්ම ලබන ස්ත්‍රී පුරුෂ භාවයන් ස්වාභාවිකව වෙනස්වීම ගැන මගේ පෞද්ගලික විවේචන නැහැ. නමුත් ඇතැම් අවස්ථාවල මේ මානසිකත්වය කෘත්‍රිමව ඇතිකරවන්න උත්සාහ කිරීමට නම් මම විරුද්ධයි. ස්වාභාවිකත්වයට වඩා අස්වාභාවිකත්වය උලුප්පා දක්වන්න කරන උත්සාහයන් තුළ පිටතට නොපෙනෙන යටි අරමුණු, දේශපාලනික ව්‍යාපාරික සහ සමාජීය න්‍යාය පත්‍ර තියෙනවා.
හැබැයි මේ චරිතත් කාලයක් තිස්සේ සමාජය තුළ ජීවත් වෙනවා. අගතියට පත්, අසාධාරණයට ලක්වූ කියන ලේබලයෙන් එන්න කලින් ඉඳන්ම. අනෙක් අතට ස්වාභාවික ගැහැණු තුළත් පුරුෂ පෞර්ෂත්ව තියෙනවා, ස්වාභාවික පිරිමි තුළත් ස්ත්‍රී පෞර්ෂත්ව තියෙනවා. ඒවා තමයි අපි දකින්නේ පුරුෂයා ඉන්දැද්දි පවුල් බර අදින ගැහැණුන්ගෙන්, ගැහැණුන්ට වඩා ලස්සනට ගැහැණු වැඩ කරන පුරුෂයන්ගෙන්. හැබැයි ඒ අයටත් සමාජය හිජ්රාවන්ට වගේම අපහාස උපහාස කරනවා.
සංක්‍රාන්ති ලිංගිකයෙකුට පුළුවන් තමන්ගේ අභිමතය අනුව ශාරීරිකව වෙනස්වීම් කරගන්න. හැබැයි ඒ මාර්ගය කොහොම එකක්ද කියලා බහුතරයකට දැනුමක් නෑ, කුතුහලයක් තියෙනවා. මේ චිත්‍රපටයේ දී හඩ්ඩි ඒ ශල්‍යකර්මයේ අත්දැකීම පෙන්නනවා. බලලත් ඇඟ හිරිවැටෙන ඒ විස්තරය, වෙනස්වෙන්න හිතෙන කෙනෙක් ඉන්නවා නං බලන්න වටිනවා.
දැන් කවිද මේ හඩ්ඩිව මවනවා ඇත්තේ?
නවාසුඩීන් සිද්දික්!
කව්රු?
ඔව්, නවාසුඩීන්.
වෙනස් වෙනස් චරිත තෝරාගන්න නවාසුඩීන් මේ වතාවේ ප්‍රේක්ෂකාගාරයට ගහලා තියෙන්නේ එසේ මෙසේ මිටියකින් නෙවෙයි!
චිත්‍රපටයේ අභව්‍ය, අතාත්ත්වික තැන් තිබ්බත්, රංගනයේ ලුහුඬුකම් තිබුණත් සාමාන්‍ය පණිවිඩයක් සහ කතාවක් (Narration) හැටියට සාර්ථකයි කියලා මට හිතෙනවා.
හැබැයි චිත්‍රපටය අන්තිමේදී කැරකිලා කැරකිලා එන්නේ දේවත්වයට ආසන්න ස්ත්‍රීවාදිත්වයකට කියලත් මට හිතෙනවා. මොකද අන්තිමට හඩ්ඩි කියනවා "you wouldn't know what it means to be a woman. You got to have guts to be one".
ඒ අවස්ථාවට දේව ඇදහිල්ල එකතු කරලා තියෙන්නවා ලස්සන වචන ටිකකින්.
🎶My salutations to both Parvathi and Shiva
To Her whose body shines similar to molten gold,
To Him whose body shines like the burning camphor,
To Her who has a well made up hair,
And to Him who has the matted lock.
Om Namah Shivaya.
My salutations to both Parvathi and Shiva
To Her whose dance marks the creation of the world,
To Him whose dance destroys everything,
To Her who is the mother of universe,
To Him who ia the father of the universe.
Om Namah Shivaya🎶
හඩ්ඩිව මුණගැහිලාම බලන්න.
හැබැයි, හැම කතන්දරේකම හැංගුණු තව කතන්දර ගොඩක් තියෙනවා.
~✏️ Aash Weerasinghe
