Laapataa Ladies (2024)

(2024 ජූනි 16දා සිනමාවේදීන් සමූහයට) 

"This is the way of the world, Deepak. Lies are accepted but no one likes the simple truth".

(මේක තමයි මේ ලෝකේ හැටිය, දීපක්. බොරු පිළිගන්නවා හැබැයි සරල ඇත්තකට කවුරුවත් කැමති නැහැ.)

එකම දවසේ එකම විදිහට වේල්වලින් මූණු වහගත්තු මනමාලියො දෙන්නෙක් මාරුවුණහම? බිලියන එකහමාරකට කිට්ටු ජනගහණයක් ඉන්න ඉන්දියාවේ, එකම නමින් ගම්මාන හැට හුටාමාරක් තියෙන ඉන්දියාවේ. ගංගා ගඟ ගලන්න හිතලවත් නැති පැතිවලත් ගංගාපූර් කියලා ගම් තියෙන, වර්ග කිලෝමීටර මිලියන 3.287ක් විශාල ඉන්දියාවේ. එක මනමාලියෙක් ගෙදර දොර වැඩ ඇර තමන් උපන්දා ඉඳන් හිටි ගමේ නමවත් නොදන්නකොට අනිකා දැනගෙනත් තමන්ගේ හීනෙකට යන්න තියෙන ආසාව ඉෂ්ඨ කරගන්න රඟපෑමක් කරද්දි. මුලු චිත්‍රපටය පුරාවටම තාමත් නොදියුණු සමාජයන් ඉන්දියාවේ අහුමුල්වල තියෙන බව හරි ලස්සනට පෙන්නනවා. සමහර සමාජයන්ගේ මුල්බැසගත්ත ආකල්ප සහ සිරිත්විරිත් නිසාම ඒවා අභියෝග වෙන හැටිත් වැරදි කෙනෙක්ට නම් වාසිසහගත වෙන හැටිත් පෙන්වන හැටි නම් මෙහෙම විස්තර කරන්න අමාරුයි.

අවංක අහිංසක ආදරයකින් තමන් විවාහ කරගත් ප්‍රේමවන්තියට පූජනීයව සලකන දීපක් වගේම බිරිඳකගේ අවශ්‍යතාව ශරීරයට සහ මූල්‍යමය වටිනාකමට ලඝු කරන සාම්ප්‍රදායික ක්‍රෑර පුරුෂවාදී ප්‍රදීප් එකම කාසියක දෙපැත්තක් වගේ ඉන්දීය කාන්‍තාව පෙළන එක්තරා පැතිකඩක් පෙන්වනවා. පුරුෂයා රැකියාවකට නගරයට ගියායින් පසු හුදෙකලා වෙන බිරින්ඳෑවරුන්ගේ සිනා නොනැගෙන මුහුණු, ගොලුව යන වචන, අමතක කරවන හැකියාවන් තවත් දුක් පැතිකඩක් පෙන්වනවා. ස්වාමියට නරකක් නපුරක් වෙනවාට බයෙන් තමන්ගේ කටින් ඔහුගේ නමවත් නොකියන ගැහැණු, ඔහුගේ ආරක්ෂාවට චූටි දෙහි කහ සහ හාල් පොට්ටනි සාරි පොටේ කොණ්වල ගැටගහගෙන තමන් කැමති දේ පවා අමතක කරලා පවුල, ස්වාමියා සහ දරුවන් වෙනුවෙන් කැපවෙන ගැහැණු තමන්ගේ වටේ ඉන්න ගැහැණුන්ගෙන් මිත්‍රකම, ආදරය, කරුණාව හොයන හැටි සංවේදියි. මාරුවෙච්ච මනමාලියො දෙන්නා දැනුවත්කම අතින් දෙවිදියක් වුණාම මාරුවීම වෙස්වලාගත්ත ආශිර්වාදක් නොවෙනවාමත්ම නෙවෙයි. සමහර වෙලාවට සමහර දේ වුණහම නොහිතන හොඳකුත් ඒකෙන් සිද්ධ වෙන්නට පුළුවන්.

මං කැමතිම මේ චිත්‍රපටියේ තියෙන 'අමු' ගතියට. මේකප් පවා අඩුවෙන් භාවිතා කරමින් යථාර්ථයට කිට්ටු නළුනිලියෝ යොදාගෙන කළ නිර්මාණයක් හින්දදෝ මන්දා. විශේෂයෙන්ම තමන්ගේ ආදරේ නැතිවීමෙන් පස්සේ දීපක්ගේ චරිතයට සෑහෙන්න සාධාරණයක් කරන්න ස්පර්ශ් ශ්‍රීවාස්තව සමත් වෙලා තියෙනවා. විවාහ වුණ හැටියේ අතිශය සාම්ප්‍රදායික ගමක මනමාලියක් එක්ක ආදරේ කියාගන්න බැරුව අතින්වත් නොඅල්ලා ආදරේ කරද්දී ඒ හැඟීම් ප්‍රකාශනය ඉස්තරම්! ඉංග්‍රීසි බැරිවුණත් දන්නා වචන කීපය කතා කරමින් තමන්ගේ හැකියාව තමන්ගේ පෙම්වතියට පෙන්වන ගමන් වටපිට බලලා බොහොම බයෙන් චකිතයෙන් නොඉවසිල්ලෙන් I love you කිව්ව හැටි සහ එතනදී කිසිත් නොදන්න පූල්ගෙ අහිංසක සිනා ප්‍රතිචාරය තමයි මට හොඳටම දැනුණ අවස්ථාව. ඒ භාව ප්‍රකාශන නම් 👌. 

O sweet love

How do I pass these days and nights?

I long to talk to you.

Can't stop thinking about you.

How do I reach you.

Dark clouds gather

Bringing with them rains of yearning

This flood of feeling in my heart

Tell me how to hold it back

What is life without you

(සුපෙම්වත් ප්‍රේමිය

මං කොහොම මේ දිවා රෑ ගෙවාගන්නද ඔබ නැතිව

ඔබට කතා කරන්නට බලා සිටිනවා

ඔබ ගැන නොනවත්වා සිතමින් සිටිනවා

මං කොහොම කොතැනින් ඔබ හොයාගන්නද

අඳුරු වලා කැටි ගැසෙමින්

බලාපොරොත්තුවේ වැහි අරන් එනවා

මගේ මේ හදවතේ වාන් දමන

හැඟීම් මා නවතාගන්නේ කොහොමද

ඔබ නැතිව ජීවත්වන්නේ කොහොමද)

තමන් එක්ක ගෙදර ආවේ තමන්ගෙ බිරිඳ නෙවෙයි කියලා දැනගන්න මොහොතෙ වගේම sajni ගීතය පුරාවට තමන්ගේ ප්‍රේමය හොයාගන්න බැරිව විඳවන හැටිය සහ කිසිත් කරකියා ගන්න බැරි අසරණකම ස්පර්ශ් හරිම තාත්විකව ඉදිරිපත් කරලා තියෙනවා. 

කිරන් රාඕගේ අධ්‍යක්ෂණයක් වන මේ චිත්‍රපටය ස්ත්‍රීවාදියි. නමුත් ඒ ස්ත්‍රීවාදය අතරට පුරුෂවාදය අඩුවැඩිවෙමින් යන හැටිය, දීපක් වාගෙ අහිංසක පුරුෂයන් අතර ප්‍රදීප් වාගේ කෲර පුරුෂයන්, පොලිස් ඉන්ස්පෙක්ටර් වාගේ සාමාන්‍ය පුරුෂයන් වාගෙ විවිධ චරිත පෙන්වන්න උත්සහ කරලා තියෙනවා. ස්ත්‍රීවාදිනියක් නොවුණත් මන්ජූ මායිගේ මේ කතාවේ ඉන්දියාවට (විතරක් නෙවෙයි) හිතන්න හුඟක් තැන් ඉතිරිවෙනවා. 

"A respectable girl can't return to her parents without her husband".

"know the meaning of 'fraud'? Cheating or making a fool of someone is called a 'fraud' in English. For centuries, women in this country have been duped. This con is also known as 'a respectable girl'. 

"ගෞරවණීය/වැදගත් කෙල්ලෙක්ට බෑ තමන්ගේ ස්වාමියා නැතුව තනියම ආපහු දෙමව්පියන් ලඟට යන්න"

"'වංචාව' කියන එකේ තේරුම් දන්නවද? කාවහරි රවට්ටන එක මෝඩ කරන එක තමයි ඉංග්‍රීසියෙන් fraud කියන්නේ. ශතවර්ෂ ගාණක් තිස්සේ මේ රටේ ගෑණුන්ව මෝඩ කරලා රවට්ටලා තියෙන්නෙ. ඒකට කියන තවත් නමක් තමයි ඕක! 'ගෞරවණීය/වැදගත් කෙල්ල' කියන එක!"

කතාවේ ස්ත්‍රීවාදය වගේම සාමාන්‍ය සමාජීය ප්‍රශ්නත් මතුකරලා තියෙනවා. විශේෂයෙන්ම ගොවියාගේ ගැටළු, දේශපාලනය, අයුක්තිය සහ අල්ලස වගේ දේවල්. මට හිතෙන්නේ නම් අඩුත් නෑ වැඩිත් නෑ, පත අට නිසි ලෙස හිඳවලා නිර්මාණය කෙරිලා තියෙනවා කියලා. වැඩිය අරුමෝසම් නැති හින්දා සමහරු එච්චර කැමති නොවෙන්නත් පුළුවන්. හැබැයි නිකංම බලලා ගොඩ වැඩිකරගන්නවට වඩා පොඩ්ඩක් නිස්කලංකව බැලුවා නම් හොඳයි කියලයි මගෙ නම් රෙකමදාරුව. 

ප්‍රධාන නලු නිලියන් කීපදෙනා තවම ලාබාල උදවිය. හැබැයි යම් ගමනක් යාවි කියලා බලාපොරොත්තු තියන්න පුළුවන් හැඩයි. පසුතල ගැන සෑහෙන්නම තෘප්තිමත් වෙන්න පුළුවන්. හොඳ උවමනාවකින් බලන කෙනෙකුට නම් හරිම ග්‍රාමීය දුෂ්කර ඉන්දීය ගමකට ගමනක් ගියා වගේ දැනේවි.

එහෙනම්, මනමාලියො මාරුවෙන්නත් එපා, මාරු කරගන්නත් එපා. ලංකාව කොයිතරම් නම් වාසනාවන්තද කියලා හිතුණා.🇱🇰❤️

~ Aash Weerasinghe